Gezondheid en Milieu

Ine van Burgstede Alex Mink Gerrie Elfrink Anja Haga

Op het terrein van de publieke gezondheidszorg zet Arnhem zich in op preventie (bevorderen gezonde leefstijl) en gezondheidsbeschermende en -bevorderende maatregelen. Specifieke aandacht is er voor de jeugd tot 18 jaar en ouderen vanaf 65 jaar alsmede aansluiting op de nieuwe taken en werkwijze in het sociaal domein. Milieutaken gericht op gescheiden afvalverwerking, op het gebied afgestemde stadsreiniging, goed functionerende riolering, voorkomen van wateroverlast, milieubeheer en -handhaving (externe veiligheid, duurzaamheid, lucht, bodem, geluid, geur, energie en klimaat) dragen bij tot een gezonde leefomgeving.

Realisatie

Beoogd resultaat

  • Algemene publieke gezondheidszorg:speerpunten zijn: afname overgewicht bij de jeugd; terugdringen alcohol- en middelengebruik jeugd; bevorderen van de gezondheid van ouderen. In het Addendum op het Coalitieakkoord 2014-2018 ligt de focus op het geven van goede voorlichting over de risico's van verslaving (alcohol- en drugsgebruik, gokken, games etc) op jongerenlocaties;
  • Jeugdgezondheidszorg (JGZ):in 2015 is het nieuwe basispakket van de JGZ van kracht. Hierbij is goede aansluiting tussen JGZ en de gedecentraliseerde jeugdzorg uitgangspunt;
  • Afval en stadsreiniging:de evaluatie van het 'omgekeerd inzamelen' in drie stadswijken in 2015 zal de basis zijn voor het uitrollen van dit concept over heel Arnhem;
  • Riolering:de beleidsmatige verwerking van GRP5 (periode 2014-2018) vindt plaats in de in 2015 op te stellen nota Openbare Ruimte; Coalitieakkoord 2014-2018: nieuwe afspraken over de rioolheffing; ;noodzakelijke kosten riolering te dekken door herschikking van de middelen vanuit onderhoud kapitaalgoederen en vrijval kwijtscheldingsbudget; samenwerking in de afvalwaterketen in Rijn6 met de betrokken regiogemeenten en waterschappen;
  • Milieubeheer: aanpak luchtkwaliteitsproblemen, geluidsoverlast, onderzoek naar locaties met bodemverontreiniging die actieve nazorg en/of beheer vragen; het aanwijzen van interferentiegebieden voor bodemenergie (relatie met P2 Arnhem groene en duurzame stad);
  • Milieuvergunningen en handhaving: deze taken worden uitgevoerd door de Omgevingsdienst regio Arnhem (ODRA), waarbij verbetering van de kwaliteit wordt nagestreefd.

Dit reguliere programma heeft een nauwe relatie met de programma's met veranderopgaven P2 Arnhem groene en duurzame stad, P7 Participatie kwetsbare inwoners en P8 Samenhangende inzet op zorgtaken voor de jeugd.

Resultaten 2015

  • Algemene en publieke gezondheidszorg: op drie speerpunten is ingezet:
  • afname overgewicht bij de jeugd: de eerste resultaten zijn zichtbaar;
  • het terugdringen van alcohol- en middelengebruik jeugd: hierop is onverminderd ingezet;
  • bevorderen gezondheid ouderen: er is een groter bereik gerealiseerd door de leefstijlcoaches (39%). In het kader van Menzis is in de wijken Geitenkamp en Presikhaaf een toolkit voor professionals ontwikkeld om mantelzorgers (met een partner met beginnende dementie) te ondersteunen. Er is vraaggestuurd aanbod gerealiseerd op het gebied van GGZ-preventie;
  • Jeugdgezondheidszorg: het nieuwe basispakket voor de JGZ is van kracht geworden en uitgevoerd. De samenwerkingsafspraken tussen de jeugdartsen en de wijkteams zijn geëvalueerd en bijgesteld. De JGZ voor 0-4 jarigen is uitgevoerd door de VGGM en in 2015 is een eerste stap gezet naar integratie van de hele JGZ onder uitvoering van VGGM;
  • Huishoudelijk Restafval: er is besloten om omgekeerd inzamelen gemeentebreed uit te rollen. Er is gestart met de voorbereidingen voor de gefaseerde uitvoering hiervan vanaf 2016. Het scheidingspercentage lag hoger dan begroot, de hoeveelheid restafval lag lager. In 2015 heeft het rijk een exportbelasting op te verbranden restafval ingevoerd. Voor 2015 zelf wordt geen heffing verwacht;
  • Riolering: in 2015 is besloten om geen nota openbare ruimte op te stellen. Wel is het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 2014-2018 vastgesteld, waarin besloten is om alleen noodzakelijke rioolvervangingen uit te voeren. Er is slechts 3 km riolering vervangen ten opzichte van de beoogde 8 km. Wel zijn veel contracten voorbereid. De grootschalige rioolvervanging in de Geitenkamp zal in 2016 starten. Het geplande aantal van 63 kilometer te inspecteren riolen is vrijwel volledig gerealiseerd;
  • Luchtkwaliteit: de doelstelling van het uitvoeringsprogramma 2011 - 2015 was dat alle luchtkwaliteitsknelpunten in 2015 opgelost zouden zijn. Dit is gelukt, op één hardnekkig knelpunt na, aan de Eusebiusbuitensingel. Met de inwerkingtreding van de camerabewaking van de milieuzone, medio 2016, is de verwachting dat dit knelpunt substantieel kleiner wordt. Verder zijn generieke luchtkwaliteitsmaatregelen uitgevoerd in 2015: het verschonen van het vervoer in Arnhem door het stimuleren van elektrisch vervoer en het verduurzamen van openbaar vervoer;
  • Geluid: in het actieplan Omgevingslawaai (2013) liggen maatregelen vast om geluidshinder te beperken. De ISV-3 doelstelling ruimschoots is ruimschoots bereikt;
  • Bodem: 2015 was landelijk het jaar van de Bodem. In Arnhem zijn in dit kader diverse activiteiten georganiseerd, waarmee de Arnhemse bodem en het Arnhemse bodembeleid weer goed op de kaart staan.

Inhoudelijke informatie over de resultaten van de onderliggende producten in het reguliere programma Gezondheid en milieu is te vinden op de websitejaarverslag.arnhem.nl.

Is de bezuinigingsopdracht voor 2015 behaald?

Niet van toepassing.

Ontwikkelingen in 2015

Welke ontwikkelingen zijn van invloed geweest op het jaarresultaat?

  • overgang JGZ 0-4 jarige naar VGGM;
  • raadsbesluit om het beleid publieke gezondheid voortaan onderdeel te laten uitmaken van het bredere sociale domein;
  • met ingang van het schooljaar 2014-2015 is een nieuwe meetmethode (Gezondheidscheck klas 3-4) met andere parameters dan voorheen gehanteerd voor het alcoholgebruik, bingedrinken en softdrugs-gebruik onder jongeren. De resultaten hiervan worden in het eerste kwartaal 2016 bekend;
  • start veranderopgave binnen de JGZ 0-18 jaar gericht op flexibel efficiënt werken en de voorbereiding op nauwere regionale samenwerking en afstemming met gemeenten in de regio West Veluwe Vallei;  
  • Rijksbesluit exportheffing op verbranding van restafval (€ 13,- per ton): naar verwachting komt er geen heffing voor 2015. Gedurende de invoering van omgekeerd inzamelen komt de heffing ten laste van de algemene middelen;
  • Luchtkwaliteit: zie Programma 2 met veranderopgave 2.1 Energie made in Arnhem voor de ontwikkelingen schone mobiliteit. Deze hebben invloed op de luchtkwaliteit. Arnhem heeft meegewerkt aan het actieplan lucht van het ministerie van I&M, samen met de G7 gemeenten. Dit plan is inmiddels bij de Tweede Kamer;
  • Arnhem heeft ingestemd met het convenant bodem en ondergrond 2016-2020.

Financiën

Regulier Programma 7. Gezondheid en milieu

Rekening

Begroot 2015

Rekening

Afwijking

V / N

2014

Geamendeerd

Definitief

2015

Bedragen x € 1.000

Middelen

Lasten totaal

34.653

33.668

38.875

38.700

175

V

Baten totaal

5.334

3.624

4.621

5.304

683

V

Mutaties reserves:

Toevoegingen aan reserves

8.458

3.330

3.636

3.686

-50

N

Onttrekkingen aan reserves

1.465

3.109

3.966

3.617

-349

N

Resultaat

-36.312

-30.265

-33.924

-33.465

459

V

Verklaring van de afwijkingen Begroot definitief t.o.v. Rekening 2015

Afwijking totaal saldo van baten en lasten

Afwijking

V / N

Bedragen x € 1.000

Lasten

- Kabels & leidingen, toezicht (zie baten)

-187

N

- Vastgoedmanagement, publieke gezondheidszorg: extra kosten (zie ook baten)

-115

N

- Afvalbeheer, lagere communicatiekosten

287

V

- Verstrekte subsidies

208

V

- Programmering groot onderhoud riolering: lagere kosten voorbereiding, adm. & toezicht (VAT)

45

V

- Diversen

-63

N

Baten

- Kabels & leidingen, toezicht (zie lasten)

190

V

- Vastgoedmanagement, publieke gezondheidszorg: extra inkomsten (zie ook lasten)

184

V

- Vastgoedmanagement: meer opbrengsten uit verpachting brandstofverkooppunten

105

V

- Vastgoedmanagement: meer opbr. verhuur en verpachting van terreinen, snippergroen e.d.

95

V

- Diversen

109

V

Afwijking totaal saldo van baten en lasten

858

V

Toelichting resultaatbestemmingen

Mutaties reserves

Rekening
2015

Afwijking

V / N

Toevoegingen

Algemene Reserve: besluit vrijval Ondergronds Afval Transport (Rb 03-11-2014)

20

0

BR GRP-dekking kapitaallasten GRP III (Rb. 09-11-2011, 29-06-2015, 28-09-2015, 02-11-2015)

3.532

0

BR Vastgoed: resultaat beheer gemeentelijk vastgoed (Rb. 20-12-2011)

134

-50

N

Onttrekkingen

BR Taakmutaties gemeentefonds: beleid- en uitvoeringsplan Jeugd en Wmo (Rb.15-12-2014)

100

0

BR Taakmutaties gemeentefonds: uitv.plan seksuele diversiteit 2015-'17 (Rb. 02-11-2015)

10

0

BR Taakmutaties gemeentefonds: Programma JOGG (Rb. 15-12-2014)

36

0

BR Taakmutaties gemeentefonds: Rioolinspecties (Rb. 15-12-2014)

215

0

BR Taakmutaties gemeentefonds Bommenkaart (Rb.15-12-2014)

42

0

BR Taakmutaties gemeentefond: ISV Bodem (Rb.15-12-2014)

350

0

BR Groot onderhoud: programmering groot onderhoud riolering (Rb. 28-10-2013)

-37

37

V

BR Ondergronds Afval Transportsysteemn: opheffing (Rb 03-11-2014)

2.020

0

BR Huishoudelijk Afval: progr. 'omgekeerd afval inzamelen - afvalbeleidsplan' (Rb. 30-05-2013)

22

-312

N

BR GRP-Dekking kapitaallasten GRP III (Rb. 11-11-2013)

859

0

Totaal mutaties reserves

-69

-325

N

Majeure begrotingsafwijkingen zowel in positieve als in negatieve zin worden nader toegelicht in het Financieel resultaat, onderdeel Analyse resultaat 2015.