Verkeer, vervoer en waterstaat

Alex Mink Ine van Burgstede

Arnhem is een goed bereikbare, toegankelijke, aantrekkelijke en vitale stad en wil dat blijven. Om sociaal en economische bereikbaarheid te waarborgen wordt naast onderhoud ingezet op het verbeteren van de voorzieningen voor fietsers, voetgangers en OV-reizigers, het verdelen van schaarse parkeerruimte in en rond de binnenstad en de bereikbaarheid van de economische kerngebieden in de stad. De focus ligt ook op de samenhang tussen mobiliteit en milieu/duurzame energie. Hoogtepunt in 2015 was de feestelijke opening van het toonaangevende station Arnhem Centraal door de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu.

Realisatie

Beoogd resultaat

Mobiliteit en openbare ruimte: ontwikkeling en beheer

  • focus op betere bereikbaarheid van de binnenstad; stimuleren van schoon vervoer; bundeling doelgroepenvervoer;
  • uitbreiding snelfietsroutes en uitbreiding fietsenstalplaatsen in de binnenstad;
  • uitwerking pilot watertaxi;
  • voorbereiding integrale Nota Openbare Ruimte inclusief gemeentelijk rioleringsplan in 2015.

Parkeren

  • betaald avondparkeren in de binnenstad in relatie tot gereduceerd tarief in de gemeentelijke parkeergarages na 18.00 uur;
  • het evalueren van het gereguleerd parkeren in Transvaal en de aanpassingen;
  • nieuwe vormen van parkeerregulering in diverse wijken rond het centrum.
  • verder verfijnen van het digitaal parkeren in de gemeentelijke parkeergarages en het betaald parkeren op straat.

Oppervlaktewater en havenbeheer

  • toename passagiers in verband met de uitbreiding van aanlegmogelijkheden voor cruiseschepen;
  • onderzoek van het gebruik en beheer van de haven en kade;
  • versterking van transport over water met het oog op de lokale economie, toerisme en aan sluiting op de stad.

Resultaten 2015

In 2015 zijn verschillende projecten gerealiseerd om de bereikbaarheid van Arnhem te verbeteren en op de kaart te zetten. Belangrijke resultaten in 2015 zijn:

Mobiliteit en openbare ruimte: ontwikkeling en beheer

  • het station Arnhem Centraal is op 19 november 2015 geopend door de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu. Hiermee is er een nieuw stationsgebied ontstaan waar de centrale openbaar vervoer terminal rechtstreeks toegang biedt tot trein, taxi, bus, fiets, auto, kantoren en de stad. De aanleg van extra sporen en perrons enkele jaren geleden heeft ervoor gezorgd dat de capaciteit kan groeien op de spoorlijnen naar Utrecht, Nijmegen, Zutphen én naar Duitsland;
  • er zijn hoogwaardige openbaar vervoerverbindingen met Wageningen en Nijmegen gerealiseerd;
  • met de herinrichting van het Velperpoortstation en omgeving wordt naar verwachting in 2016 gestart;
  • voor het project Trolley 2.0.-project E-bus 2020 is Europese subsidie aangevraagd;
  • voor fietsers is richting Nijmegen is het Rijnwaalpad geopend. Richting Rheden is het tracé vastgesteld voor een hoogwaardige verbinding vanaf de HAN. Richting Wageningen moet voordat de snelfietsroute gemaakt kan worden gewacht worden op goedkeuring van het ministerie I&M voor het deel bij de N782;
  • de Musisgarage is rechtstreeks bereikbaar gemaakt vanaf de Apeldoornsestraat. De parkeergarage Velperplein is beter bereikbaar geworden;
  • in het coalitieakkoord is afgesproken om 1.000 fietsstalplaatsen in het centrumgebied te realiseren. In 2015 zijn er 350 plaatsen gerealiseerd ten opzichte 250 die voorzien waren.
  • pilot watertaxi vanuit coalitieakkoord: planvoorbereiding vormt onderdeel van Beter Benutten -Vervolg;  geplande uitvoering is in 2017.
  • op het gebied van de regionale voorbereiding van doelgroepenvervoer is gewerkt aan het voorbereiden van de Samenwerkingsovereenkomst-Basismobiliteit provincie Gelderland-regio Arnhem Nijmegen, het voorbereiden van de Bedrijfsvoeringsorganisatie en de voorbereiding van aanbestedingen voor zowel de regiecentrale als het doelgroepenvervoer;
  • naast de gerealiseerde projecten zijn er grote, integrale projecten in voorbereiding (zoals Oude Zevenaarseweg, Velperweg, Apeldoornseweg, Zuidelijk binnenstad). BGB Spijkerkwartier is uitgesteld om de wijk tijd te geven om plannen voor een eventueel warmtenet uit te werken. Mede door de slechte onderhoudsstaat van de wegvakken in deze projectgebieden is de onderhoudsachterstand op wegen en fietspaden nog niet weggewerkt.

Parkeren

  • in het centrumgebied is betaald parkeren tot 23.00 ingevoerd tegen regulier tarief. Hiernaast is in de parkeergarages tussen 18:00 en 06:00 een tarief van 0,50 euro/ uur ingevoerd. De evaluatie hiervan wordt in 2016 opgenomen in de notitie Stand van het parkeren. Er is een verschuiving van parkeren op straat naar de garages waar te nemen.

Oppervlaktewater en havenbeheer

  • op de lage kade is walstroom aangelegd. Om de kades bereikbaar te houden zijn samen met Rijkswaterstaat baggerwerkzaamheden uitgevoerd;
  • er zijn in 2015 minder passagiersschepen in Arnhem geweest. Daarentegen zijn er meer schepen die in de winter voor het onderhoud van de Arnhemse Havens gebruik maken;
  • er is een onderzoek gestart naar het beheer en gebruik van de haven in afstemming met de veranderopgave Vitale binnenstad en het Rijngoud van het programma Stad op de kaart;
  • er is een plan van aanpak opgesteld voor het baggeren van de haven van Coers in 2016;
  • het beekriool in park Sacre-Coeur naar park Presikhaaf is omgevormd naar een bovengrondse beek.

Inhoudelijke informatie over de resultaten van de onderliggende producten in het reguliere programma Verkeer, vervoer en waterstaat is te vinden op de websitejaarverslag.arnhem.nl.

Is de bezuinigingsopdracht voor 2015 behaald?

  • Mobiliteit en openbare ruimte: ontwikkeling en beheer:er zijn meerdere bezuinigingsopdrachten. Een deel daarvan loopt via de begroting in het reguliere programma 2, Verkeer, vervoer en waterstaat (€ 150.000). Deze bezuiniging is voor de helft gerealiseerd door een verlaging van posten voor onderhoud van gebouwen en installaties die in beheer zijn bij het parkeerbedrijf ( € 75.000) en voor de andere helft door een verlaging van reguliere budgetten voor mobiliteit voor onderzoeken e.d. (€ 35.000) en op OV-projecten (€ 40.000). Een ander deel loopt via het Bereikbaarheidsfonds;
  • Parkeren: de parkeerinkomsten in 2015 liggen bijna € 1,5 miljoen hoger dan in 2014. Onderdeel van deze hogere inkomsten is een ingeboekte inkomstenvergroting van € 200.000 wegens de invoering van betaald avondparkeren. Voor een totaalanalyse van financiële verschillen op de parkeerexploitatie kan worden verwezen naar de toelichting bij de jaarrekening 2015;
  • Onderhoud: de bezuinigingstaakstelling van €150.000 op onderhoud is op het BGB budget gerealiseerd. Dit was mogelijk wegens de vertraagde opstart van de 4e en 5e ronde projecten. Vanaf 2016 wordt de bezuiniging structureel opgelost binnen het totaalbudget openbare ruimte dat steeds meer ontschot wordt ingezet.

Welke ontwikkelingen zijn van invloed geweest op het jaarresultaat?

Structureel van invloed op 2015 (en verder) zijn:

  • nieuwe vormen van regionale samenwerking na opheffen Stadsregio Arnhem Nijmegen;
  • vervallen Nota openbare ruimte en separaat vaststellen GRP 2014-2018 waaronder aanpak wateroverlast Arnhem Noord (zie ook programma R7);
  • wijzigingen op het gebied van betaald parkeren;
  • besluit om per 1 januari 2017 parkeertaken uit te besteden aan een private partij;
  • een nieuw aanvullend Tracébesluit A15 en de daarbij aangepaste samenwerkingsovereenkomst rijk-provincie in 2015 vertragen de aanleg van de doortrekking van de A15. Voor Arnhem betekent dat een verlengde inspanning om het autoverkeer op de Pleyroute en de gemeentelijke radialen zo veilig en vlot mogelijk te laten afwikkelen;
  • Waterschapslasten kwamen al ten laste op het budget voor beheer en onderhoud, vooral op het budget van wegen. De toename van deze lasten drukt op het totale resultaat.

Financiën

Regulier Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat

Rekening

Begroot 2015

Rekening

Afwijking

V / N

2014

Geamendeerd

Definitief

2015

Bedragen x € 1.000

Middelen

Lasten totaal

26.979

27.738

27.902

27.821

81

V

Baten totaal

14.626

13.889

13.729

14.890

1.161

V

Mutaties reserves:

Toevoegingen aan reserves

3.479

2.353

2.412

3.891

-1.479

N

Onttrekkingen aan reserves

3.145

1.006

1.375

1.257

-118

N

Resultaat

-12.687

-15.196

-15.210

-15.565

-355

N

Verklaring van de afwijkingen Begroot definitief t.o.v.

Afwijking totaal saldo van baten en lasten

Afwijking

V / N

Bedragen x € 1.000

Lasten

- Stroomstoring garage Arnhem Centraal en extra werkzaamheden opening
OV-terminal Arnhem Centraal

-162

N

- Havenbeheer

-104

N

- Gladheidsbestrijding

-86

N

- Vertraging jaarprogramma groot onderhoud openbare ruimte

284

V

- Lagere kosten beheer parkeergarages, oa onderhoud

267

V

- Diversen

-118

N

Baten

- Lagere opbrengsten uit boetes en CJIB door verschuiving straat naar garage,
belparkeren en ziekte

-340

N

- Lagere omzet langparkeren

-100

N

- Hogere omzet kort parkeren straat- en garageparkeren

1.400

V

- Overige opbrengsten uit vergunningen en verhaalde schades

105

V

- Diversen

96

V

Afwijking totaal saldo van baten en lasten

1.242

V

Toelichting resultaatbestemmingen

Mutaties reserves

Rekening
2015

Afwijking

V / N

Toevoegingen

BR Buiten Gewoon Beter (Rb. 11-11-2013 )

400

0

BR Vastgoed: resultaat beheer gemeentelijk vastgoed (Rb. 20-12-2011)

323

-323

N

BR Bereikbaarheidsfonds: resultaat parkeren (Rb. 3-11-2014)

3.168

-1.156

N

Onttrekkingen

BR Bereikbaarheidsfonds: Bijdrage aan onderhoud hoofdwegen (Rb. 11-11-2013)

50

0

BR Bereikbaarheidsfonds: Aanvullen begroting (oa voordeel schrappen garage Rijnboog)

247

0

BR Bereikbaarheidsfonds: Bijdrage aan investeringsproject Mobiliteit

200

0

BR Bereikbaarheidsfonds: extra onttrekking - F10 Coalitie-akkoord (Rb. 3-11-2014)

75

0

BR Bereikbaarheidsfonds: invoeren betaald avondparkeren - E5 Coalitie-akkoord (Rb. 3-11-2014)

200

0

BR Buiten Gewoon Beter, meerjarenprogrammering Presikhaaf 2015 e.v.

3

-97

N

BR Groot onderhoud: programmering water (Rb. 28-10-2013)

-82

-82

N

BR Groot onderhoud: programmering kunstwerken (Rb. 28-10-2013)

-105

-150

N

BR Evenementen: Budget Velocity (bij begrotingswijziging per abuis verkeerde BR begroot)

15

15

V

BR Risico en beheer Arnhem Centraal: beheer OV-Terminal (Rb. 29-09-2014)

199

199

V

BR Stimulering Woningbouw: Budget Velocity

0

-15

N

BR Taakmutaties gemeentefonds Herstelwerkzaamheden Brinkman Vissergemaal (RB14-12-2015)

116

0

BR Taakmutaties gemeentefonds: Trolleyinfrastructuur voor Nachtnet

25

0

BR Vastgoed: onderhoud en schoonmaak Stationsplein Arnhem Centraal (Rb. 29-06-2015)

302

0

BR Vastgoed: resultaat beheer gemeentelijke vastgoed (Rb. 20-12-2011)

12

12

V

Totaal mutaties reserves

-2.634

-1.597

N

Majeure begrotingsafwijkingen zowel in positieve als in negatieve zin worden nader toegelicht in het Financieel resultaat, onderdeel Analyse resultaat 2015.