Onderhoud kapitaalgoederen

De kapitaalgoederen bestaan uit wegen en civiele kunstwerken (bruggen, tunnels en viaducten), de openbare verlichting, de verkeersregelinstallaties en -voorzieningen, de riolering, het water en het groen in de stad alsmede installaties van zwembaden, sportvelden en gemeentelijk vastgoed. Met het onderhoud van deze kapitaalgoederen is een aanzienlijke deel van de begroting gemoeid. De kosten worden deels gedekt uit exploitatiebudgetten en deels uit investeringsbudgetten.

Samenvattend beeld

  • De laatste tien jaar is de onderhoudstoestand van kapitaalgoederen, mede door het programma Buiten Gewoon Beter  (BGB), op veel onderdelen verbeterd;
  • Met gerichte en integrale programmering van het groot onderhoud en vervanging in de openbare ruimte worden de beschikbare middelen zo goed en efficiënt mogelijk ingezet;
  • Meer focus op de regiefunctie bij het beheer en het uitbesteden van de uitvoering van onderhoud hebben tot aantoonbare verbeteringen geleid. Uitgangspunten hierbij zijn vooral het voorkómen van kapitaalvernietiging en van onveilige situaties. De focus op de regiefunctie wordt dan ook komende jaren doorgezet;
  • Uit landelijke benchmarken blijkt dat Arnhem de stadsreiniging en het onderhoud van het wijkgroen op een zeer kosteneffectieve manier uitvoert. Stadsreiniging is in Arnhem 50% goedkoper dan het gemiddelde van de deelnemende gemeenten en op het gebied van groen is Arnhem 40% goedkoper dan het gemiddelde van de deelnemende gemeenten;
  • Er is onvoldoende capaciteit en middelen om het snoeien van de bomen op het gewenste niveau uit te voeren;
  • Extra aandacht gaat de komende jaren uit naar het vroegtijdig betrokken zijn bij de realisatie van projecten in de openbare ruimte. Doel is op een zo vroeg mogelijk moment zicht te krijgen op de kosten van het beheer en onderhoud van de (ver)nieuw(d)e openbare ruimte;
  • Bij het bepalen van de onderhoudsniveaus is het kapitaalvernietigingsrisico een belangrijk criterium;
  • In 2015 heeft een analyse plaatsgevonden naar de budgetten die minimaal noodzakelijk zijn om de vastgestelde basisniveaus van de onderhoudsobjecten te kunnen realiseren en handhaven. Het blijkt dat de huidige budgetten voor beheer en onderhoud van de Openbare Ruimte, rekening houdende met de gevolgen van het coalitieakkoord (zie hieronder), en inclusief de voor BGB beschikbare middelen, voldoende zijn om de gewenste kwaliteitsniveaus te realiseren (de 4e en 5e ronde BGB-wijken) en op het gewenste kwaliteitsniveau te houden. Met daarop één uitzondering; voor de asfaltwegen in de wijken moet het basisniveau worden verlaagd van B naar C. Dit is overigens een meer formele verlaging; feitelijk wordt het onderhoud voor deze wegen al niet meer op B-niveau uitgevoerd. In het 'overzicht basisniveaus onderhoudsobjecten' is dit aangepast;
  • Besluitvorming over het gewenste kwaliteitsniveau van de openbare ruimte in relatie tot de beschikbare budgetten zou plaatsvinden aan de hand van een nieuwe Nota Openbare Ruimte, die in 2015 aan de Raad zou worden voorgelegd. Deze nota zou ook het Gemeentelijke Rioleringsplan 2014-2018 (GRP5) bevatten. Door de nieuwe koers van het programma Van Wijken Weten, specifiek de veranderopgave Wijksturing, in de Perspectiefnota 2016-2019 is afgezien van het opstellen van de nota Openbare Ruimte die zou uitgaan van het stadsbrede niveau van onderhoud van de openbare ruimte. Het GRP 5, dat eerst integraal onderdeel zou uitmaken van deze nota, is separaat in november 2015 door de raad vastgesteld (zie ook regulier programma R7 Volksgezondheid en milieu.  

Overzicht basisniveaus onderhoudsobjecten

Overzicht basisniveaus onderhoudsobjecten

centrum

winkel centra

wijken
>BGB

wijken <BGB

bedrijfs terreinen

bossen/ parken

hoofdinfra

fietspaden

groen

A

A

C

C

C

B

speelvoorzieningen

B

B

B

C

B

B

recreatievoorzieningen

A

A

B

C

B

B

verhardingen

A

A

C

C/D

B

B

B

A/B

verkeersvoorzieningen

B

B

B

C

B

B

B

B

 kunstwerken

B

B

B

C

B

B

B

B

beeldende kunst

B

B

B

C

B

B

B

B

zwerfvuil en onkruid

A

A

C

C

C

C

C

C

overige stadsreiniging

A

A

C

C

C

C

C

C

openbare verlichting

B

B

B

C

B

B

B

B

riolering

B

B

B

B

B

B

B

B

water

B

B

B

C

B

B

In het vorenstaande overzicht zijn de in Arnhem gehanteerde basisniveaus (CROW) voor de diverse onderhoudsobjecten op hoofdlijnen weergegeven (verhardingen kent een differentiatie naar fietspaden stoepen wijkwegen en hoofdwegen).

Wegen

Actuele kaders

  • nota Wegenonderhoud (raadsbesluit 2008);
  • besluitvorming bezuinigingen (raadsbesluiten 2012, 2013) .

Ambitie

Ambitieniveau volgens de nota Wegenonderhoud:  

  • hoofdwegen en voor 90 % van de wegen in wijken: op niveau B;
  • fietspaden: niveau A.

De bezuinigingen vanaf 2012 hebben geleid tot de volgende bijstellingen op het ambitieniveau:

  • 2012: verlaging van de norm voor fietspaden naar niveau B en de hoofdstructuur naar C voor de duur van 3 jaar;
  • 2013: structurele verlaging van de norm voor wegen in wijken van B naar C (met name rijbanen) en D (met name parkeervakken);
  • 2013: een bezuiniging van € 300.000 op de hoofdwegen door werken niet meer ‘s nachts en in de weekeinden uit te voeren en door het accepteren van kleinschalige reparaties (impact op de beeldkwaliteit; het ziet er minder mooi uit).

Planning 2015

Het beheerplan 2015 is bepalend voor het groot onderhoud. Waar mogelijk wordt  – met name voor wijkwegen – de uitvoering in samenloop met de uitvoering van BuitenGewoon Beter (BGB) en het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) gerealiseerd. In de planning is uitgegaan van de volgende ontwikkeling van achterstanden (zie tabel).

Hoofdwegen

Wijkwegen

Fietspaden

Achterstand 2015

17 % slechter dan C

18 % slechter dan C

23 % slechter dan A

Resultaat 2015

De beschikbare middelen in 2015 zijn besteed op het inlopen van onderhoudsachterstanden bij wegenonderhoud.

Hoofdstructuur:

  • het uitvoeringsplan conform de lijst integraal programmeren openbare ruimte is grotendeels uitgevoerd. Enkele projecten (IJssellaan, De Monchyplein, Monnikensteeg) zijn doorgeschoven in verband met afstemming met andere projecten;
  • in samenloop zijn het nieuwe Stationsplein (project 'de Oversteek'), de Schelmseweg en de Apeldoornseweg (projecten met de Provincie) uitgevoerd;
  • een aantal grote samenloop projecten (Velperweg, Apeldoornseweg en Oude Zevenaarseweg) zijn in voorbereiding. De uitvoering is iets vertraagd en doorgeschoven naar 2016-2017.

Wijkwegen en Fietspaden:

  • in de BGB-wijken uit de 1ste ronde is met name ingezet op de wijk Elden (Brinksestraat, Klapstraat en Westerveldsestraat). Buiten de BGB-wijken is onderhoud uitgevoerd op begraafplaats Moscowa en belangrijke fietsverbindingen (Grote Griet langs uiterwaardenpark Meinerswijk en de Nieuwe Kade).  

Openbare verlichting

Actuele kaders

Voor beheer algemeen: alle openbare verlichting (nieuwe aanleg en groot onderhoud) wordt in LED-verlichting uitgevoerd (collegebesluit 2015-03-01533 dd 07-04-2015).

Ambitie

De openbare verlichting draagt bij aan sociale veiligheid en verkeersveiligheid. De kwaliteit voldoet aan de verlichtingsklassen van de Nederlandse Stichting Voor Verlichtingskunde (NSVV), afgeleid van de Europese norm EN13.201. Voor de kwaliteit van de verlichting in woonwijken gaat het om de laagste verlichtingsklassen van de NSVV, die overeenkomen met het Politiekeurmerk Veilig Wonen.

Vanaf 2015 wordt bij vervanging en nieuwe ontwikkelingen inmiddels standaard LED-verlichting toegepast. Langs de hoofdwegen gebeurt dit al vanaf 2010. Met behulp van LED-verlichtingsarmaturen wordt gestreefd naar een reductie van circa 40 % van de energiekosten. Hiermee wordt ook bijgedragen aan de doelstellingen van de veranderopgave Energie Made in Arnhem. Investeringen in LED-verlichting moeten financieel opwegen tegen de besparingen die optreden bij gebruik gedurende 20 jaar.

(onderdeel 4.b)

Het zogenaamde “financiële ideaalcomplex” is bepalend voor vervanging van gelijkblijvende hoeveelheden of aantallen vervangingen per jaar. Het ideaalcomplex komt erop neer dat jaarlijks circa € 2 miljoen aan  investeringen nodig is in de openbare verlichting. Omdat de vervanging plaatsvindt op grond van de technische staat, kunnen hoeveelheden en kosten per jaar variëren.

Resultaat 2015

Met uitzondering van investeringen zijn de werkzaamheden conform planning uitgevoerd.
Het niet kunnen realiseren van investeringen in de vervanging is het gevolg van vertraging in productie bij de fabrikant voor het leveren van nieuw ontwikkelde LED-armatuur, die nagenoeg in alle lopende projecten wordt toegepast.
Door de integrale programmering van alle werkzaamheden in de openbare ruimte, mogelijk gemaakt door de ontschotting van de budgetten van de openbare ruimte, zullen de achterstanden in 2016 weggewerkt zijn.

Verkeersregelinstallaties

Actuele kaders

  • nota Licht op groen (exploitatie 2004-2015; raadsbesluit 2004);
  • nota Het groen goed verdeeld (regelstrategie; raadsbrief 2006).

Ambitie

  • doelmatige inzet en beheer van verkeersregelinstallaties (VRI);
  • een goede technische staat en functionaliteit. De functionaliteit is vooral gericht op de verkeersveiligheid. Verder spelen leefbaarheid en bereikbaarheid, met een nadruk op het bevorderen van het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer, een rol.

Planning 2015

  • continuering van beheer zoals in het verleden; de programma’s voor functioneel en regulier onderhoud worden jaarlijks vastgesteld aan de hand van de jaarlijkse inspecties;
  • voor een nieuw contract voor het regulier vervangingsprogramma zijn voorbereidingen getroffen;
  • het vervangingsprogramma voor VRI’s voor 2015 omvatte tien locaties.

Resultaat 2015

  • naast het regulier en functioneel onderhoud zijn twee kruispunten voorzien van nieuwe verkeersregelinstallaties: het Nieuwe Plein en de Utrechtseweg-Oranjestraat;
  • een financiële bijdrage is geleverd aan de vervanging van de provinciale installatie op de Schelmseweg-Apeldoornseweg;
  • de overig geplande vervanging is doorgeschoven naar 2016.

Civieltechnische Kunstwerken

Actuele kaders

  • kaders Buiten Gewoon Beter en Buitengewoon doorgaan (raadsbesluit 2002);
  • beheerplan Civieltechnische kunstwerken voor het onderhoud in de komende jaren (in 2015 in werking getreden).

Ambitie

Er zijn op dit moment 870 civieltechnische kunstwerken en bij stadsuitbreiding (bijv. trappartijen, bruggen, tunnels en viaducten) neemt dit aantal verder toe. Ambitie is deze kunstwerken op basisniveau (kwaliteitsniveau B) te brengen en te houden.  

Planning 2015

Op basis van bestaande inspecties stonden voor 2015 in ieder geval groot onderhoud aan de Nelson Mandelabrug en aan het viaduct Schelmseweg-Cattepoelseweg op het programma.
Door uitvoering van het programma 2015 zal de achterstand in onderhoud verkleind worden tot € 1,8 miljoen (exclusief de hiervoor genoemde doorlaatwerken).

Resultaat

  • het uitvoeringsplan conform het beheerplan civieltechnische kunstwerken is grotendeels uitgevoerd. Voor het viaduct Schelmseweg-Cattepoelseweg is een plan van aanpak gemaakt; groot onderhoud zal in 2016 plaats vinden
  • groot onderhoud aan de Nelson Mandelabrug is uitgevoerd en eind 2015 afgerond;
  • voor de mogelijkheden tot en kosten van herstel van het doorlaatwerk Eldensedijk loopt er een onderzoek. Dit zal in 2016 gereed zijn.

Riolering

Actuele kaders

  • gemeentelijk Rioleringsplan 2014-2018 (raadsbesluit 2 november 2015);  
  • aanpak wateroverlast Arnhem-Noord (raadsbesluit 2 november 2015).

Ambitie

In het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) worden de doelstellingen geformuleerd om de 'basiskwaliteit' te bereiken en vast te houden. Het GRP5 gaat in op de uitvoering van wettelijk verplichte taken en een herstel- en vervangingsprogramma.
Alle riolen met een resterende levensduur van minder dan vijf jaar worden vervangen. Riolen met een levensduur minder dan 10 jaar worden alleen vervangen als ze in een projectgebied liggen.
Om de lastenstijging voor bewoners en bedrijven beperkt te houden, worden alleen die maatregelen uitgevoerd die technisch strikt noodzakelijk zijn aan de riolering. Alle andere maatregelen, die verantwoord kunnen worden uitgesteld, worden niet uitgevoerd.

Het actieplan wateroverlast is leidend in hoe wordt omgegaan met probleemgebieden bij hevige regenval.
Bekende plekken met wateroverlast op straat en slechte kwaliteit van het oppervlaktewater door overstort uit het riool worden om budgettaire redenen niet voor 2019 aangepakt. In overleg met Rijkswaterstaat, als beheerder van de grote rivieren, is de inzet om voor 2019 de bestaande overstorten van vies rioolwater op de Nederrijn niet aan te pakken.

Planning 2015

  • vervanging van 8 km riolering;
  • jaarlijkse rioolinspectie van 63 km riool.

Resultaat

  • vervanging riolering: 3 km;
  • jaarlijkse rioolinspectie: 61 km;
  • In 2015 is veel energie gestoken in het voorbereiden van nieuwe contracten voor rioolvervanging en relining. De uitvoering van de geplande werkzaamheden is om die reden vertraagd, maar wordt in de komende jaren, binnen de GRP5-periode, ingelopen. De doelstellingen van het GRP5 komen daarmee niet in gevaar.  

Water

Actuele kaders

Waterplan Arnhem 2009 – 2015; gezamenlijk beleidsplan van gemeente en beide waterschappen
(raadsbesluit 2009).

Ambitie

Het beheer en onderhoud is erop gericht om het watersysteem op orde te brengen en te houden. Het gaat hierbij onder meer om afkoppelvoorzieningen, eco-zones, moerassen, sloten, beschoeiingen, paddenpoelen en oppervlaktewater(bodems) zoals de Immerlooplas, Malburgerhaven, Defensiehaven, Haven van Coers en de dijkdoorbraakkolken in Arnhem Zuid.
De visie in het Waterplan 2009-2015 is geconcretiseerd in een uitvoeringsprogramma met concrete maatregelen en projecten:

  • het onderhoud aan de civieltechnische, watergerelateerde werken zoals beekriolen, duikers en fonteinen is gericht op het naar behoren functioneren van deze elementen;
  • voor het hydraulisch profiel zijn de twee waterschappen verantwoordelijk;
  • voor het beheer en onderhoud van met name de civieltechnische watergerelateerde werken is de gemeente verantwoordelijk.

Planning 2015

  • Reiniging & inspectie duikers en beekriolen

In 2014 is een vijfjarig contract reiniging & inspectie van duikers en beekriolen gestart. Binnen deze 5 jaar is de onderhoudstoestand van alle duikers (circa100 stuks, 6.5 km) en beekriolen (circa 10 strengen, 2 km) onder de hoofd- en ontsluitingswegen, provinciale wegen en onder de spoorlijnen in beeld gebracht en wordt waar mogelijk direct het noodzakelijke onderhoud gepleegd;

  • Baggerwerkzaamheden

Voor 2015 waren hiervoor geen grootschalige uitgaven voorzien. Voor het noodzakelijk baggeren van de haven van Coers en Defensiehaven wordt een projectvoorstel voorbereid.

Resultaat 2015

  • Reiniging & inspectie duikers en beekriolen

20 grote duikers onder diverse hoofd- en ontsluitingswegen zijn gereinigd en geïnspecteerd.  Bij 5 duikers was direct onderhoud noodzakelijk en die zijn dan ook vervangen. Het beekriool tussen Park Sacre Coeur en park Presikhaaf is omgevormd tot een bovengrondse beek.  

  • Baggerwerkzaamheden

Om de Nieuwe kade bereikbaar te houden voor cruiseschepen zijn er eerder dan verwacht baggerwerkzaamheden uitgevoerd. Het projectvoorstel baggeren van de haven van Coers en de Defensiehaven wordt samen met belanghebbenden verder uitgewerkt. Planning gereed voorjaar 2016.

  • AKU fontein

Er is sprake van substantieel achterstallig onderhoud aan de AKU fontein. Uitvoering hiervan is afhankelijk van verdere besluitvorming over de toekomst van dit object.

Wijkgroen

Actuele kaders

  • Groenplan 2004-2007/2015 (raadsbesluit 2004);
  • Meerjarenprogrammabegroting 2012-2015 (onderdeel verlagen onderhoudsniveau onkruidbestrijding van B naar C niveau).

Ambitie

Het Groenplan bevat een samenhangende visie op de ontwikkeling, inrichting en beheer van het groen in en om de stad Arnhem, voor korte (2004 – 2007) en de middellange termijn (2015). Het is een uitwerking van de ‘groen’-ontwikkelingsvisie uit het toenmalige structuurplan en een kader voor het groenbeheer. Wijkgroenbeheer is gericht op de realisatie en instandhouding van de gewenste streefbeelden. Op de ene plaats leidt dit tot meer natuurlijk groen en op een andere plaats tot meer cultuurlijk groen.
De ambitie is als volgt:

  • de onderhoudsambitie voor groen in de woonwijken ligt op B/C niveau. Een aantal onderdelen van het groenonderhoud wordt op B niveau uitgevoerd en een aantal op C niveau wegens de bezuinigingstaakstelling in de MJPB 2012-2015;
  • de onderhoudsambitie voor het groen in de binnenstad en winkelcentra ligt op A-niveau;
  • de in het vigerende coalitieakkoord opgenomen groene ambities, zoals het vergroenen van de stad ter vermindering van hitteplekken, kunnen mogelijk gevolgen hebben voor de visie op het Arnhemse groen.

Planning 2015

  • Dagelijks onderhoud

Het wijkgroen wordt op de afgesproken ambitieniveaus A, B en C onderhouden.

  • Vervangingen

Het vervangen van wijkgroen wordt zoveel mogelijk in samenloop met maatregelen aan andere onderhoudsobjecten en in integrale projecten geprogrammeerd. In 2015 stond het opknappen van het groen in park Kinderkamp in combinatie met de aanleg van een grote centrale speelplek op de programmering.

Resultaat 2015

  • Dagelijks onderhoud

Het dagelijks onderhoud van het groen in de wijken is opgenomen in een bestek en is conform de afgesproken ambitieniveaus uitgevoerd.

  • Vervangingen
    • het vervangen van het groen in park Kinderkamp is vertraagd in verband met te natte weersomstandigheden in het najaar 2015 en zijn doorgeschoven naar begin 2016;
    • in de Groene Wig West (deel Rosorum) is een extra project in 2015 uitgevoerd in verband met het beschikbaar komen van subsidie van de Stadsregio Arnhem Nijmegen (zien en gezien worden: de ontwikkeling van Gelderse Arcadië). Enkele historische groenkarakteristieken in het Rosorum zijn hersteld.

Speelvoorzieningen

Actuele kaders

  • nota Ruimte voor de Jeugd (Spelennota) 2010-2020 (raadsbesluit 2009);
  • initiatiefvoorstel Groene Speelplaatsen (raadsbesluit 2013).

Ambitie

Speelvoorzieningen in de (semi-) openbare ruimte moeten voldoen aan de normen van het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (WAS). De onderhoudsambitie voor speelvoorzieningen is niveau B. Vanuit het oogpunt van kostenbeheersing voor het onderhoud wordt gestreefd naar grotere centrale speelplekken met meer spelaanleidingen en naar natuurlijk spelen. Deze grotere centrale speelplekken zijn uitdagender en sluiten beter aan bij de wensen van de kinderen.

Planning 2015

Voortzetting van het bestaande niveau van onderhoud en beheer. Dat impliceert ook het verder toegroeien naar centrale speelplekken per wijk.

Resultaat 2015

  • Dagelijks onderhoud

Het dagelijks onderhoud is conform de planning uitgevoerd.

  • Vervangingen

9 speeltoestellen zijn vervangen en 6 speeltoestellen zijn verwijderd conform de uitgangspunten van de nota Ruimte voor de Jeugd.

  • Aanleg grote centrale speelplek

Er is 1 grote centrale speelplek in Immerloopark aangelegd.
Voorbereidingen voor de aanleg een grote centrale speelplek in park Kinderkamp zijn getroffen. Door een lang communicatietraject en te natte weersomstandigheden in het najaar 2015 is de uitvoering naar begin 2016 doorgeschoven.

  • Inspectie speelvoorzieningen

Alle inspecties zijn conform de planning uitgevoerd.

Bomen

Actuele kaders

Groenplan 2004-2007/2015 (raadsbesluit 2004)

Ambitie

Ingevolge het Burgerlijk Wetboek heeft de gemeente een zorgplicht en dient de gemeente de algemene zorgvuldigheidsnormen in acht te nemen. De gemeentelijke beheer- en onderhoudsmaatregelen zijn gericht op duurzame instandhouding van het bomenbestand en de bomenstructuur. Hierbij is speciale aandacht voor waardevolle bomen. Het ambitieniveau voor het onderhoud aan individuele bomen is B.

Planning 2015

  • bomenlanen: in de periode 2014-2016 wordt de huidige staat van de bomenlanen geïnventariseerd. Hierin wordt het percentage uitgevallen bomen in beeld gebracht. Alle noodzakelijke maatregelen naar aanleiding van de periodieke veiligheidsbeoordelingen worden uitgevoerd;
  • individuele bomen: het dagelijks onderhoud van de individuele bomen wordt blijvend gedaan op B-niveau. Voor de snoeiwerkzaamheden wordt een verlaagde snoeicyclus ingevoerd, die haalbaar is binnen de huidige (beperkte) capaciteit.

Resultaat 2015

  • Dagelijks onderhoud

Het dagelijks onderhoud bestaat voornamelijk uit snoeiwerkzaamheden. In verband met de beperkte capaciteit en middelen is overwogen om de snoeicyclus te verlagen. Deze oplossing bleek niet genoeg op te leveren en is daarom niet ingezet. Om een te grote achterstand in het snoeiwerk te voorkomen is een deel van het budget voor het vervangen van bomen ingezet. Hiermee is ongeveer 8% van de achterstand ingelopen, waardoor nog 22% van de bomen een snoeiachterstand hebben.

  • Aantal bomen versus areaal groen

Het aantal losse bomen binnen de bebouwde kom is in 2015 afgenomen maar het groenareaal (Groenbalans - ontwikkeling oppervlak wijkgroen ten opzichte van 2010 (= 515 ha.) in ha.) laat een stijgende lijn zien van 666 ha. in 2014 naar 698 ha. in 2015 (zie regulier programma R7, product Stedelijk groen).

  • Vervangingen
    • de bomenlanen in de wijken Geitenkamp, Spijkerkwartier en Statenkwartier zijn geïnventariseerd en het percentage van de uitgevallen bomen is in beeld gebracht. Hieruit blijkt dat de lanen in deze wijken nog niet aan vervanging toe zijn;
    • de voorbereidingen voor het vervangen van de bomenlaan Gelderse Rooslaan zijn gestart; de uitvoering staat voor 2016;
    • de voorbereidingen voor het vervangen van de bomenlanen Huijghenslaan en Thomas á Kempislaan zijn gestart. De uitvoering van dit project is vertraagd door het onderzoek naar mogelijke integrale uitvoering en door het uitgebreide communicatietraject met de buurt;
    • 270 gemeentelijke bomen zijn verwijderd (gegevens periode november 2015 tot en met februari 2016):
      • 210 bomen zijn verwijderd omdat deze dood, ziek, ernstig beschadigd of een korte levensverwachting hadden;
      • 50 bomen zijn verwijderd met als doel de aangrenzende bomen weer de ruimte te geven om verder uit te groeien;
      • 10 bomen zijn verwijderd omdat burgers veel overlast van de boom ondervonden. Overlast komt voor als een boom bijvoorbeeld te dichtbij een woning staat. Hierdoor groeien takken tegen de gevel of drukken de wortels de fundering op. Voordat op een dergelijk verzoek wordt ingegaan, wordt niet alleen zorgvuldig het belang van de boom voor de buurt/straat bezien, maar ook of er draagvlak is in de buurt voor de overlast die wordt ervaren;
      • 91 bomen zijn herplant. Het merendeel van de verwijderde bomen is dus (nog) niet herplant en wel omdat de boom in een laanverband staat waarbij vervanging van de gehele laan plaats zal vinden als in de laan meer dan 60% is uitgevallen, de boom staat op een locatie waar binnenkort een project start; eventuele herplant wordt binnen het project opgepakt of op de locatie is te weinig groeiruimte voor een boom (ondergronds en/of bovengronds), dus herplant is niet mogelijk, er wordt dan gekeken naar de mogelijkheid van compensatie elders.
  • Wettelijke zorgplicht
    • alle wettelijke controles zijn volgens planning uitgevoerd en werkzaamheden die hieruit volgen zijn of worden uitgevoerd;
    • iepenziekte is volgens planning bestreden, waardoor er minder dan 0,5% van de iepen gerooid zijn;
    • eikenprocessierups is volgens planning bestreden;
  • als gevolg van deze kastanjebloedingsziekte zijn ruim 100 kastanjebomen gerooid.  

Parken en Bossen

Actuele kaders

  • Groenplan 2004-2007/2015 (raadsbesluit 2004);
  • Gebiedsvisie Moscowa 2007-2030 (raadsbesluit 2007);
  • Gebiedsvisie Sonsbeek, Zijpendaal en Gulden Bodem 2008-2018 (raadsbesluit 2008).

Ambitie

Ruimte voor recreatie, sport en samenleven én de instandhouding en verbetering van erfgoed en ecologische systemen. Concreet bij onder meer de instandhouding van de rijksmonumenten Moscowa, Sonsbeek, Zijpendaal en Gulden Bodem:

  • instandhouding leempaden en slijtlagen, trappen, zitbanken (sport, recreatie, ontmoeting);
  • instandhouding weidehekwerken, herinrichting van bospercelen, laanvervanging (ecologie);
  • instandhouding poorten, monumentale weidehekwerken en folly's zoals de Belvedère en de IJskelder in park Sonsbeek (erfgoed);
  • een en ander tenminste op B-kwaliteitsniveau.

Planning 2016-2019

Achterstanden zijn er in de parken Gulden Bodem, Zijpendaal (poorten en banken) en Sonsbeek (weidehekwerken). In 2015 worden de genoemde achterstanden weggewerkt door herstel van de geconstateerde gebreken.

Resultaat 2015

  • de asfaltpaden Sonsbeek, Zijpendaal en Moscowa zijn hersteld conform planning;
  • de restauratie van de stalen hekwerken rondom het weiland Zijpendaal is afgerond volgens planning;
  • de restauratie van het terras van restaurant de Boerderij is niet gerealiseerd. De uitbater kon nu niet bijdragen aan de kosten van het herstel zoals afgesproken. Restauratie staat nu voor 2016 op de planning. De restauratie staat in relatie tot de vergunning voor de bouw van de serre;
  • enkele boomgroepen Sonsbeek zijn vervangen volgens planning;
  • poorten en banken Gulden Bodem zijn hersteld volgens planning.

Sportvelden

Actuele kaders

  • Sportvisie Arnhem (raadsbebesluit 2011);
  • Arnhemse Accommodatienota (raadsbesluit 2014).

Ambitie

Integraal en efficiënt beheer, exploitatie en onderhoud van de buitensportaccommodaties, passend bij de wensen en behoeften van de huidige en potentiële gebruikers. Een en ander in het licht van het doel van bevordering van de sportdeelname. Bij het onderhoudsniveau wordt uitgegaan van de kwalificatie “voldoende tot goed” op basis van de uitgangspunten in het kwaliteitssysteem voor sportvelden (KYBYS). Uitgangspunt is voorts dat een deel van het uitvoerende werk wordt uitgevoerd door medewerkers met een blijvende of tijdelijke achterstand tot de arbeidsmarkt.

Planning 2015

  • uitvoering reguliere onderhoud aan de sportvelden op het vereiste kwaliteitsniveau in relatie tot de reguliere onderhoudsbudgetten;
  • noodzakelijke renovaties en vervangingen die in 2015 zijn opgenomen in het Meerjareninvesteringsplan (MIP) 2015 - 2019.

Resultaat 2015

De sportparken zijn onderhouden conform het vastgestelde kwaliteitsniveau. Bewaking heeft plaatsgevonden met behulp van het kwaliteit monitoringsysteem KYBYS en een jaarlijkse schouw met de gebruikers van de accommodaties.

Twee voorgenomen renovaties zijn doorgeschoven naar 2016. Het betreft hier een kunstgrasveld en een grasveld. Afgezien van eerder genoemde renovaties zijn de geplande renovaties van de sportvelden en -banen in 2015 uitgevoerd binnen de beschikbaar gestelde budgetten in het MIP 2015-2019.  

Installaties zwembaden

Actuele kaders

  • Sportvisie Arnhem (raadsbesluit 2011);
  • Arnhemse Accommodatienota (raadsbesluit 2014).

Ambitie

Uitgangspunt is goed functionerende installaties in de zwembaden. De kwaliteit is gedefinieerd in het Onderhoudsplan installaties zwembaden van de afdeling zwembaden van het sportbedrijf Arnhem.

Planning 2015

  • reguliere onderhoud conform genoemd onderhoudsplan;
  • tijdige vervanging van installaties zoals opgenomen in het Meerjareninvesteringsplan (MIP)2015-2018.  

Resultaat 2015

Afgezien van de geplande werkzaamheden aan de opvoerpompen van de buffer, de golfslagmachine en de regelkast van de beweegbare bodem is het onderhoudsplan uitgevoerd conform onderhoudsplan 2015. Deze werkzaamheden zijn vanwege de uitloop van renovatie doorgeschoven naar 2016.

Inzamelvoorzieningen voor afval- en grondstoffen

Actuele kaders

  • Afval- grondstoffenbeleidsplan 2012-2020 (raadsbesluit 2012);
  • Beheerplan inzamelvoorzieningen;
  • Overeenkomst voor het Ondergronds Afval Transportsysteem (OAT).

Ambitie

  • zorg voor een geborgde functionaliteit (geen storingen);
  • veiligheid voor gebruikers en passanten nabij de inzamelvoorzieningen en het gebruik van de voorzieningen.

Planning 2015

  • behoud van de uitgangssituatie;
  • jaarlijkse evaluatie of op basis van de controles de onderhoudsovereenkomst nog voldoende actueel is of aangevuld moet worden;
  • noodzakelijke investeringen in het OAT zijn voorzien in de exploitatie, ook na 2019.

Resultaat 2015

In 2015 is het noodzakelijk onderhoud aan zowel de reguliere inzamelmiddelen als het OAT conform planning uitgevoerd.

Vastgoed

Actuele kaders

Bij het vastgoed gelden als deelportefeuilles onderwijsgebouwen (R4), culturele-, erfgoed-  en sportvoorzieningen (R5), welzijnsvoorzieningen (R7), gemeentelijke huisvesting (R9), bijzonder vastgoed en vastgoed in de openbare ruimte (R2). Actuele kaders zijn:

  • Vastgoedbeheerplan (ambtelijk);
  • Meerjarenonderhoudsplannen (ambtelijk) voor alle panden in (permanent) beheer.

Het MJOP voor de panden die de gemeente permanent in bezit heeft, wordt sinds 2014 op pandniveau in de begroting opgenomen. Het beheer van het vastgoed wordt gestuurd via het programma Planon en dit heeft geleid tot meer sturing.

Ambitie

Het gewenste onderhoudskwaliteitsniveau is in beginsel gebaseerd op de conditiescore 3 (redelijk tot matig) of beter van de NEN2767 (vastgelegde meet- en registreermethode, waarmee de onderhoudstoestand van gebouwen, terreinen en installaties vastgelegd kan worden). De score loopt van 1 tot 6, daarbij is 1 zeer goed en 6 zeer slecht. Een conditiescore van 3 is naar de maatstaf van de meeste eigenaren en gebruikers voldoende Afwijkingen van score 3 zijn mogelijk al naar gelang de functie. Zo hoeft de gemeente tijdelijk vast-goed (aangekocht voor bijv. stedelijke ontwikkelingsprojecten) niet op een conditiegerichte manier te onderhouden. Een andere uitzondering zijn panden die op korte termijn hun functie verliezen of op korte termijn volledig gerenoveerd worden.  

 Planning 2015

Lasten en baten voor beheer en onderhoud van het permanente vastgoed maken onderdeel uit van diverse  programma’s in de gemeentebegroting. Jaarlijks wordt er gemiddeld uitgegeven aan:

  • investeringen zoals daken en installaties voor ongeveer € 1,4 miljoen;  
  • kosten voor onderhoud voor €  3,2 miljoen.

Dit gemiddelde wordt bepaald door een 40-jarig gemiddelde te nemen; de werkelijke onderhoudskosten kunnen fluctueren.

Resultaat 2015

  • de exploitatiekosten in 2015 over alle reguliere programma's heen bedroegen € 44 miljoen, waarvan ruim

€ 33 miljoen aan kapitaallasten. De (verhuur) inkomsten bedragen € 8 miljoen en de overige goederen en diensten bedragen 17 miljoen. De grootste uitgavenpost hiervan is huur: deze bedraagt ruim € 8 miljoen;

  • er is voor € 2,7 miljoen uitgegeven aan investeringen. Grote investeringen die in 2015 zijn uitgevoerd en afgerond, zijn onder andere asbestsanering en de aardingsinstallatie van de Grote Koppel (€ 1,6 miljoen) en de vervanging van het dak van de Korenbeurs (€ 0,4 miljoen).
    In 2015 was er begroot dat er € 4,2 miljoen uitgegeven zou worden aan investeringen en er loopt € 1,5 miljoen aan investeringen over naar 2016. Dit zijn investeringen die veelal gestart zijn in 2015 maar nog niet volledig afgerond zijn. Enkele voorbeelden: de verbouwing van de Daam Fokkemalaan voor € 600.000, de werkzaamheden in het Stadhuis voor € 300.000, de verbouwing van de Tellegenlaan 4 voor € 200.000 en werkzaamheden in de Zijpendaalseweg 48 voor € 100.000;
  • de sloop van de Boulevard Heuvelink liep door in 2015. Eind 2015 is het pand te koop gezet. In 2016 is de sloop afgerond en is het pand (plus de gronden) per 16 maart 2016 verkocht;
  • de totale onderhoudsuitgaven (met name schilderwerk) bedroeg € 3,4 miljoen. Grote posten zijn onder andere Valkenhuizen € 500.000 (met name asbestsanering), Sporthal de Laar € 150.000 (met name aanpassingen aan de entree), Rozet € 225.000 (met name onderhoudscontracten), Sportcentrum De Grote Koppel € 200.000 (met name asbestsanering), Overdekt bussenplein € 200.000 (met name onderhoudscontracten) en Museum Moderne Kunst € 130.000 (met name onderhoudscontracten). De totale onderhoudsuitgaven (met name schilderwerk) waren in 2015 begroot voor € 3,6 miljoen;
  • met ingang van 2015  is voor de deelportefeuille onderwijs de verantwoordelijkheid  voor het onderhoud van de gebouwen overgegaan naar de schoolbesturen. De multifunctionele centra zijn hiervan uitgezonderd.

Overzicht onderhoudskosten kapitaalgoederen